شرح چکاپ ویژه سرطان در آزمایشگاه دکتر صالحی
پکیج چکاپ ویژه سرطان در آزمایشگاه دکتر صالحی برای تشخیص زودهنگام سرطان و پیشگیری از آن طراحی شده است. این پکیج شامل آزمایشهای مرتبط با نشانگرهای توموری و ارزیابی سلامت اندامها است تا سرطانهای پنهان شناسایی شوند. مناسب برای افرادی که ریسک بالای ابتلا به سرطان دارند یا به دنبال اطمینان از سلامت خود هستند.
در ادامه، آزمایشهای موجود در این پکیج معرفی میشوند.
آزمایش | توضیحات | کاربرد برای سرطان |
---|---|---|
ESR (سرعت رسوب گلبولهای قرمز) | آزمایشی برای اندازهگیری میزان رسوب گلبولهای قرمز در یک ساعت. | نشاندهنده التهاب سیستمیک و وجود تومورهای التهابی. |
CBC (شمارش کامل خون) | بررسی گلبولهای قرمز، سفید، پلاکتها و هموگلوبین. | افزایش یا کاهش غیرطبیعی گلبولهای سفید ممکن است به لوسمی یا لنفوم اشاره کند. |
O/B (آزمایش خون مخفی در مدفوع) | شناسایی خونریزیهای غیرقابل مشاهده در دستگاه گوارش. | میتواند به سرطان روده بزرگ، پولیپها یا زخمهای دستگاه گوارش اشاره کند. |
S/E (آزمایش الکترولیتها) | بررسی سطح سدیم، پتاسیم و یونهای دیگر در بدن. | تغییرات در الکترولیتها ممکن است به سرطانهای متابولیک اشاره کند. |
FBS (قند خون ناشتا) | اندازهگیری قند خون ناشتا. | اختلالات قند خون میتواند خطر ابتلا به سرطانهایی مانند پانکراس و کبد را افزایش دهد. |
SGOT (AST)، SGPT (ALT) و ALP (آلکالین فسفاتاز) | بررسی آنزیمهای کبدی و صفراوی. | افزایش این آنزیمها میتواند به سرطان کبد یا متاستاز سرطان به کبد اشاره کند. |
TG (تریگلیسرید) و Chol (کلسترول) | بررسی وضعیت چربی خون. | چربی خون بالا میتواند خطر سرطانهایی مانند سینه و روده بزرگ را افزایش دهد. |
TSH (هورمون تحریککننده تیروئید) | ارزیابی عملکرد غده تیروئید. | TSH بالا یا پایین میتواند به سرطان تیروئید اشاره کند. |
PRL (پرولاکتین) | هورمونی که توسط غده هیپوفیز تولید میشود. | افزایش پرولاکتین میتواند به تومورهای هیپوفیز یا سرطان سینه یا تخمدان اشاره کند. |
CRP (پروتئین واکنشی C) | نشانگر التهاب سیستمیک در بدن. | سطح بالای CRP در سرطانهای روده بزرگ، تخمدان و ریه مشاهده میشود. |
ANA (آنتیبادیهای هستهای) | شناسایی بیماریهای خودایمنی. | افزایش ANA در برخی سرطانها مانند لنفوم یا سرطان ریه دیده میشود. |
AFP (آلفافیتوپروتئین) | نشانگر توموری برای سرطانهای کبد و تخمدان. | سطح بالای AFP به سرطان کبد یا تخمدان اشاره دارد. |
CEA (آنتیژن کارسینوآمبریونیک) | نشانگر توموری غیر اختصاصی. | افزایش CEA در سرطانهای روده بزرگ، معده، پستان و ریه مشاهده میشود. |
Gamma GT (گاما گلوتامیل ترانسفراز) | نشانگر عملکرد کبد و صفرا. | افزایش آن در سرطانهای کبد، پانکراس و مجاری صفرا مشاهده میشود. |
CA 19-9 (نشانگر سرطان پانکراس) | نشانگر خاص سرطانهای پانکراس و مجاری صفراوی. | افزایش سطح CA 19-9 در سرطان پانکراس و مجاری صفراوی دیده میشود. |
CA 15-3 (نشانگر سرطان پستان) | نشانگر سرطان پستان. | افزایش CA 15-3 در سرطانهای پیشرفته یا متاستاز یافته پستان مشاهده میشود. |
Thyroglobulin (تیروگلوبولین) | نشانگر سرطان تیروئید. | اغلب برای پایش پس از جراحی تیروئید و عدم بازگشت بیماری استفاده میشود. |
CA 125 (نشانگر سرطان تخمدان) | حساسترین نشانگر برای سرطان تخمدان. | سطح بالای CA 125 به سرطان تخمدان اشاره دارد. |
در ادامه شرح کاملتری از آزمایشات آورده شده است.
۱- ESR (سرعت رسوب گلبولهای قرمز در یک ساعت)
سرعت رسوب گلبولهای قرمز (Erythrocyte Sedimentation Rate) یک آزمایش ساده است که برای ارزیابی التهاب در بدن استفاده میشود. این آزمایش میزان رسوب گلبولهای قرمز را در یک لوله در طول یک ساعت اندازهگیری میکند.
در بیماریهایی مانند لنفوم، مولتیپل میلوما و برخی سرطانهای پیشرفته دیگر، ESR بهطور غیرطبیعی افزایش مییابد. این افزایش معمولاً نشاندهنده التهاب سیستمیک یا وجود تومورهای التهابی در بدن است.
۲- CBC (شمارش کامل خون)
شمارش کامل خون (Complete Blood Count) یکی از رایجترین آزمایشهاست که اطلاعاتی درباره گلبولهای قرمز، گلبولهای سفید، پلاکتها و هموگلوبین ارائه میدهد.
- گلبولهای سفید: افزایش یا کاهش غیرطبیعی آنها ممکن است نشانه لوسمی یا لنفوم باشد.
- هموگلوبین: سطح پایین میتواند به کمخونی ناشی از خونریزی داخلی در سرطانهای دستگاه گوارش اشاره کند.
- پلاکتها: تعداد غیرعادی پلاکتها گاهی در سرطانهای مغز استخوان یا متاستاز استخوان مشاهده میشود.
۳- O/B (آزمایش خون مخفی در مدفوع)
این آزمایش برای شناسایی خونریزیهای کوچک و غیرقابل مشاهده در دستگاه گوارش استفاده میشود. وجود خون مخفی در مدفوع میتواند به سرطان روده بزرگ، پولیپها یا زخمهای دستگاه گوارش اشاره کند.
۴- S/E (آزمایش الکترولیتها)
آزمایش الکترولیتها شامل بررسی سطح سدیم، پتاسیم و سایر یونهای ضروری در بدن است. تغییرات غیرطبیعی در الکترولیتها گاهی به وجود سرطانهایی که باعث مشکلات متابولیک میشوند اشاره دارد.
۵- FBS (قند خون ناشتا)
قند خون ناشتا (Fasting Blood Sugar) برای ارزیابی عملکرد متابولیسم بدن استفاده میشود. اگرچه این آزمایش مستقیماً به سرطان مربوط نیست، اما تحقیقات نشان دادهاند که دیابت و اختلالات قند خون ممکن است خطر ابتلا به سرطانهایی مانند پانکراس، کبد و روده بزرگ را افزایش دهند.
۶- SGOT (AST)، SGPT (ALT) و ALP (آلکالین فسفاتاز)
این آزمایشها برای ارزیابی عملکرد کبد و مجاری صفراوی طراحی شدهاند:
- SGOT و SGPT: افزایش این آنزیمها نشاندهنده آسیب به سلولهای کبدی است. سرطان کبد یا متاستاز سرطان به کبد معمولاً با افزایش سطح این آنزیمها همراه است.
- ALP: این آنزیم در سرطانهای استخوان، کبد و مجاری صفراوی بهطور قابل توجهی افزایش مییابد. همچنین میتواند به بیماریهای غیرسرطانی مانند سنگ صفرا نیز اشاره کند.
۷- TG (تریگلیسرید) و Chol (کلسترول)
تریگلیسرید و کلسترول برای بررسی وضعیت چربی خون استفاده میشوند. اگرچه مستقیماً با سرطان مرتبط نیستند، اما ارتباط میان چربی خون بالا و خطر ابتلا به سرطانهایی مانند سینه، پروستات و روده بزرگ گزارش شده است.
- کلسترول پایین غیرعادی ممکن است به وجود تومورهایی که انرژی بدن را به شدت مصرف میکنند اشاره داشته باشد.
۸- TSH (هورمون تحریککننده تیروئید)
این آزمایش عملکرد غده تیروئید را ارزیابی میکند.
- TSH بالا یا پایین: میتواند به سرطانهای تیروئید، بهویژه نوع فولیکولار یا پاپیلاری، اشاره کند.
- کاهش TSH در برخی سرطانهای دیگر به علت اختلالات هورمونی گزارش شده است.
۹- PRL (پرولاکتین)
پرولاکتین هورمونی است که توسط غده هیپوفیز تولید میشود. افزایش پرولاکتین میتواند به تومورهای هیپوفیز، سرطانهای سینه یا حتی سرطان تخمدان مرتبط باشد.
از همین جهت بررسی آن در زمان چکاپ پیشگیری از سرطان بسیار اهمیت دارد.
۱۰- CRP (پروتئین واکنشی C)
پروتئین واکنشی C یکی از شاخصهای التهاب سیستمیک است.
- سطح بالای CRP در بسیاری از سرطانها، از جمله سرطانهای روده بزرگ، تخمدان و ریه مشاهده میشود.
- این پروتئین همچنین به پیشآگهی بیماری کمک میکند؛ مقدار بالای آن اغلب با پیشرفت بیماری مرتبط است.
۱۱- ANA (آنتیبادیهای هستهای)
ANA معمولاً برای تشخیص بیماریهای خودایمنی استفاده میشود، اما در برخی سرطانها، مانند لنفوم یا سرطان ریه، افزایش آنتیبادیهای هستهای مشاهده میشود. در مقالههای پیشین آزمایشگاه دکتر صالحی بهطور کامل درباره این آزمایش صحبت کردهایم و اطلاعات تکمیلی را درباره آن به شما ارائه دادهایم.
۱۲- AFP (آلفافیتوپروتئین)
این آزمایش یکی از مهمترین نشانگرهای توموری برای سرطانهای کبد و تخمدان است. سطح بالای این آزمایش ممکن است به هپاتوسلولار کارسینوما یا سرطان تخمدان اشاره کند. از کاربردهای دیگر این آزمایش نیز میتوان در پایش پاسخ بیمار به درمان اشاره کرد. به همین دلیل میتوان گفت که انجام آن از دو جهت اهمیت دارد.
۱۳- CEA (آنتیژن کارسینوآمبریونیک)
CEA یک نشانگر توموری غیر اختصاصی است که در سرطانهای روده بزرگ، معده، پستان و حتی ریه افزایش مییابد. این آزمایش در پایش درمان نیز کاربرد دارد. کاهش سطح CEA پس از درمان نشاندهنده موفقیتآمیز بودن آن است.
۱۴- Gamma GT (گاما گلوتامیل ترانسفراز)
این آنزیم نشانگر مهمی برای عملکرد کبد و مجاری صفراوی است. افزایش آن در سرطانهای کبد، پانکراس و مجاری صفرا مشاهده میشود. همچنین ممکن است در مصرف مزمن الکل نیز بالا باشد. به همین دلیل زمانی که آزمایشهای چکاپ سرطان یا چکاپهای مربوط به کبد انجام میشوند، این آزمایش نیز همراه آنها از بیمار گرفته میشود.
۱۵- CA 19-9 (نشانگر سرطان پانکراس)
این نشانگر بهطور خاص در سرطانهای پانکراس و مجاری صفراوی افزایش مییابد. علاوه بر چکاپ پیش از سرطان، این آزمایش برای بررسی روند درمان و میزان موفقیت آن نیز به کار میرود. بررسی سطح آن معمولاً برای پایش پیشرفت بیماری یا پاسخ به درمان استفاده میشود و به همین دلیل بسیار مهم است.
۱۶- CA 15-3 (نشانگر سرطان پستان)
این نشانگر بیشتر در سرطانهای پیشرفته یا متاستاز یافته پستان افزایش مییابد. همچنین در مواردی مانند سرطان ریه و تخمدان نیز گزارش شده است. این آزمایش بهخصوص برای بانوان بسیار اهمیت دارد و متخصصان پیشنهاد میدهند که حداقل سالی یک مرتبه باید آن را انجام داد. شما میتوانید این آزمایش را در آزمایشگاه دکتر صالحی با بالاترین کیفیت انجام دهید.
۱۷- Thyroglobulin (تیروگلوبولین)
این پروتئین یکی از نشانگرهای مهم برای سرطان تیروئید است. تیروگلوبولین اغلب برای پایش بیماران پس از جراحی تیروئید و اطمینان از عدم بازگشت بیماری استفاده میشود. پزشکان به همین دلیل آن را یکی از مهمترین آزمایشهای مربوط به چکاپ ویژه سرطان میدانند. ما در آزمایشگاه دکتر صالحی نیز این آزمایش را به طور کامل برای شما انجام خواهیم داد.
۱۸- CA 125 (نشانگر سرطان تخمدان)
CA 125 یکی از حساسترین نشانگرها برای سرطان تخمدان است. درست به همین دلیل برای پیشگیری از سرطان یا تشخیص آن، انجام این آزمایش بسیار اهمیت دارد و باید حتیالامکان به موقع انجام شود. درباره سایر کاربردهای این آزمایش نیز باید گفت که ممکن است در شرایط خوشخیم مانند اندومتریوز نیز افزایش یابد، اما مقادیر بسیار بالا بیشتر به سرطانهای تخمدان اشاره دارند.
پیشنهاد می کنم مطلب چکاپ کامل را هم مطالعه کنید.