RDW در آزمایش خون نشانه چیست؟
RDW نشاندهندهی میزان تنوع اندازه گلبولهای قرمز در خون است. گلبولهای قرمز سالم معمولاً اندازهی یکسانی دارند، اما در برخی شرایط پزشکی، اندازه آنها ممکن است تغییر کند. این تغییرات توسط RDW اندازهگیری میشوند.
نتیجه این آزمایش را معمولا به صورت درصدی بیان میکنند. مقادیر طبیعی این آزمایش نیز بین ۱۱.۵% تا ۱۴.۵% است؛ البته باید بدانید که تشخیص میزان طبیعی برای هر فرد، تنها بر عهده پزشک است. البته مقدار آن ممکن است در هر آزمایشگاه بسته به تکنولوژی مورداستفاده، متفاوت باشد.
گلبول قرمز و نقش آن در بدن
گلبولهای قرمز (RBC) وظیفه انتقال اکسیژن از ریهها به بافتهای بدن و بازگرداندن دیاکسیدکربن به ریهها را بر عهده دارند. شکل و اندازه طبیعی این گلبولها معمولا به شرح زیر است:
- گلبولهای قرمز سالم شکلی دایرهای و اندازهای یکنواخت دارند.
- قطر طبیعی آنها حدود ۷ میکرومتر است.
- تغییر در اندازه یا شکل گلبولهای قرمز میتواند منجر به اختلال در عملکرد آنها شود.
A red cell distribution width (RDW) test measures how much the volume and size of your red blood cells (erythrocytes) varies.
Red blood cells are made in your bone marrow (the spongy tissue inside your large bones).
ترجمه فارسی
آزمایش RDW میزان تغییرات در اندازه و حجم گلبولهای قرمز خون شما را اندازهگیری میکند.
گلبولهای قرمز در مغز استخوان شما ساخته میشوند (مغز استخوان، بافت اسفنجی داخل استخوانهای بزرگ است).
چرا آزمایش RDW انجام میشود؟
این آزمایش معمولاً برای موارد زیر توسط پزشک متخصص برای بیمار تجویز میشود:
۱. تشخیص کمخونی (Anemia)
RDW به تشخیص نوع کمخونی کمک میکند. با این آزمایش میتوان کمخونیهای زیر را تشخیص داد:
- کمخونی فقر آهن: افزایش RDW همراه با کاهش MCV (میانگین حجم گلبول قرمز).
- کمخونی مگالوبلاستیک: افزایش RDW با افزایش MCV.
- کمخونی ناشی از بیماریهای مزمن: RDW معمولاً طبیعی است.
۲. ارزیابی سایر بیماریهای خونی
- تالاسمی: RDW معمولاً در محدوده طبیعی است.
- اسفروسیتوز ارثی: RDW افزایش مییابد.
۳. پیگیری درمان
برای بررسی اثربخشی درمان کمخونی یا سایر بیماریها نیز ممکن است این آزمایش توسط پزشک متخصص تجویز شود.
۴. تشخیص اختلالات مغز استخوان
برخی از ناهنجاریهای مغز استخوان میتوانند تنوع اندازه گلبولهای قرمز را افزایش دهند.
۵. ارزیابی کلی سلامت خون
RDW میتواند نشانهای از تغییرات اولیه در تولید گلبولهای قرمز باشد.
چگونگی بررسی آزمایش RDW
انجام این آزمایش تا حدود زیادی با دیگر انواع آزمایشهای خونی مشابه است؛ معمولا در آزمایشگاه مختلف و همچنین آزمایشگاه دکتر صالحی، این آزمایش به شیوه زیر انجام میشود:
روش جمعآوری نمونه
نمونه خون معمولاً از ورید دست گرفته میشود.
تجزیه و تحلیل
دستگاه آنالایزر خون اندازه و تنوع گلبولهای قرمز را بررسی میکند.
نیاز به آمادگی خاص
این آزمایش نیازی به ناشتایی یا آمادگی خاص ندارد.
تفسیر RDW در آزمایش خون
بالا یا پایین بودن مقدار RDW و همچنین نرمال بودن آن میتواند تفسیرهای مختلفی را به همراه داشته باشد. در ادامه هر یک را به اختصار بررسی خواهیم کرد:
| مقدار RDW | تفسیر و نشانهها | علل احتمالی |
|---|---|---|
| بالا | افزایش تنوع اندازه گلبولهای قرمز | – کمخونی فقر آهن – کمخونی مگالوبلاستیک – تالاسمی – اختلالات مغز استخوان (مثل میلودیسپلازی یا سرطان خون) – عفونتها و التهابها |
| طبیعی (بین ۱۱.۵% تا ۱۴.۵%) | اندازه گلبولهای قرمز یکنواخت و طبیعی | – وضعیت طبیعی خون بدون اختلالات |
| پایین یا نادر | بسیار نادر و معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. نشاندهندهی یکنواخت بودن اندازه گلبولهای قرمز | – معمولاً بیعلامت و طبیعی است |
۱. RDW بالا
افزایش RDW نشاندهندهی تنوع زیاد در اندازه گلبولهای قرمز است. از جمله علل بالا بودن این آزمایش می توانیم به هر یک از موارد زیر اشاره کنیم:
- کمخونی فقر آهن: کاهش هموگلوبین باعث تولید گلبولهای قرمز با اندازههای متفاوت میشود.
- کمخونی مگالوبلاستیک: کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک منجر به گلبولهای قرمز بزرگتر و متنوعتر میشود.
- تالاسمی: تغییرات در اندازه گلبولها میتواند RDW را افزایش دهد.
- اختلالات مغز استخوان: مانند میلودیسپلازی یا سرطان خون.
- عفونتها و التهابها: میتوانند تولید گلبولهای قرمز با اندازههای مختلف را تحریک کنند.
همچنین باید گفت که علائم بالا بودن این آزمایش نیز به شرح زیر است:
- خستگی.
- ضعف عمومی.
- رنگپریدگی یا زردی پوست.
- تپش قلب.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ خستگی
۲. RDW پایین یا طبیعی
RDW پایین بسیار نادر است و معمولاً مشکلی ایجاد نمیکند. RDW طبیعی نشان میدهد که اندازه گلبولهای قرمز یکدست است.
آزمایشهای تکمیلی همراه با RDW
گاهی اوقات RDW بهتنهایی کافی نیست و باید همراه با سایر پارامترهای خون مانند MCV، هموگلوبین و هماتوکریت بررسی شود.
۱. MCV (Mean Corpuscular Volume):
- ترکیب RDW و MCV به تشخیص نوع کمخونی کمک میکند.
- RDW بالا + MCV پایین = کمخونی فقر آهن.
- RDW بالا + MCV بالا = کمخونی مگالوبلاستیک.
۲. CBC (شمارش کامل خون)
RDW معمولاً بخشی از CBC است و همراه با سایر شاخصها تحلیل میشود.
۳. آزمایشهای آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک
برای تشخیص کمبودهای تغذیهای مرتبط با RDW بالا.
ارتباط RDW با سایر بیماریها
بالا یا پایین بودن این آزمایش گاه میتواند با دیگر بیماریها و عوارض نیز ارتباط داشته باشد. از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. بیماریهای قلبی و عروقی
مطالعات نشان دادهاند که RDW بالا میتواند با افزایش خطر بیماریهای قلبی مرتبط باشد.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ قلب
۲. التهاب و عفونت
RDW ممکن است بهعنوان یک شاخص غیرمستقیم برای التهاب سیستمیک عمل کند.
۳. سرطان
RDW بالا در برخی از بیماران مبتلا به سرطان مشاهده شده است و ممکن است نشاندهنده تغییرات در تولید گلبولهای قرمز باشد.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ سرطان
۴. بیماریهای مزمن
مانند بیماریهای کلیوی یا کبدی که میتوانند بر تولید گلبولهای قرمز تأثیر بگذارند.
درمان اختلالات مرتبط با RDW
برای درمان و کنترل نتایج به دست آمده از این آزمایش، پزشک متخصص میتواند موارد زیر را برای شما توصیه کند:
- کمخونی فقر آهن: مکمل آهن و رژیم غذایی غنی از آهن (مانند گوشت قرمز، اسفناج).
- کمخونی مگالوبلاستیک: مصرف مکملهای حاوی ویتامین B12 و اسید فولیک.
- کنترل بیماریهای مزمن: مدیریت التهاب و درمان بیماریهای زمینهای بهترین راهکار خواهد بود.
- پیگیری دورهای: تکرار آزمایش برای ارزیابی اثربخشی درمان بسیار اهمیت دارد و باید آن را به موقع انجام داد.
پیشنهاد میکنم مطلب چکاپ کم خونی را هم مطالعه کنید.
پیشگیری از اختلالات مرتبط با RDW
در آخر، بد نیست که با برخی از راهکارهای مفید برای پیشگیری از اختلالات مربوط به RDW نیز آشنا شویم. این راهکار میتواند نتیجه آزمایش مذکور را در محدوده نرمال نگه دارد:
- رژیم غذایی متعادل: با مصرف کافی آهن، ویتامین B12 و اسید فولیک.
- کنترل بیماریهای زمینهای: با مدیریت بیماریهای التهابی و مزمن.
- بررسیهای دورهای: با انجام آزمایشهای خون برای شناسایی زودهنگام مشکلات.
پیشنهاد مطالعه:چکاپ کامل
