MCHC چیست؟
MCHC نشاندهنده غلظت هموگلوبین در داخل یک گلبول قرمز است. هموگلوبین، پروتئینی در گلبولهای قرمز است که مسئول حمل اکسیژن به بافتهای بدن میباشد.
برای محاسبه MCHC نسبت وزن به حجم گلبول قرمز در عدد ۱۰۰ ضرب می شود. برای محاسبه MCHC می توان مقدار MCH را بر MCV تقسیم کرد و حاصل را در عدد ۱۰۰ در کنیم و یا اینکه وزن هموگلوبین را بر هماتوکریت(حجم) تقسیم و حاصل را در ۱۰۰ ضرب کرد.
واحد MCHC معمولاً گرم بر دسیلیتر (g/dL) است. این آزمایش به ارزیابی غلظت هموگلوبین و وضعیت گلبولهای قرمز کمک میکند.
| موضوع | توضیح |
|---|---|
| MCHC در آزمایش خون چیست؟ | غلظت میانگین هموگلوبین گلبول قرمز را اندازهگیری میکند که نشاندهنده میزان هموگلوبین در هر گلبول قرمز است. |
| میزان نرمال MCHC | برای بزرگسالان معمولاً بین ۳۲ تا ۳۶ گرم بر دسیلیتر و برای کودکان ۳۲-۳۴ گرم بر دسیلیتر است. |
| پایین بودن MCHC در آزمایش خون | ممکن است به کمبود آهن، تالاسمی یا کمخونی ناشی از بیماریهای مزمن اشاره داشته باشد. |
| بالا بودن MCHC در آزمایش خون | معمولاً به مشکلاتی مانند اسفروسیتوز ارثی، کمخونی پرنیشیوز یا کمآبی شدید مرتبط است. |
Mean corpuscular hemoglobin concentration (MCHC) is a measurement of the amount of hemoglobin a red blood cell has relative to the cell’s volume.۱ Hemoglobin is a protein in red blood cells that carries oxygen throughout the body.
ترجمه فارسی
MCHC یا غلظت میانگین هموگلوبین گلبول قرمز، نشان میدهد که چه مقدار هموگلوبین در مقایسه با حجم یک گلبول قرمز وجود دارد. هموگلوبین پروتئینی است که در گلبولهای قرمز وجود دارد و وظیفه حمل اکسیژن در بدن را بر عهده دارد.
مقدار طبیعی MCHC چقدر است؟
مقدار طبیعی MCHC معمولاً بین ۳۲ تا ۳۶ گرم بر دسیلیتر است. لازم است بدانید که بسته به هر بیمار و همچنین بسته به تشخیص پزشک، محدوده طبیعی این آزمایش میتواند متفاوت باشد. مهمتر از آن، حتی بسته به تجهیزات و کیتهای ازمایشگاهی هر مرکز نیز این محدوده نرمال متفاوت از دیگری خواهد بود. به همین دلیل پزشک باید در این مورد نظر نهایی را صادر کند.
بد نیست درباره رنج نرمال این آزمایش بدانید که:
- برای کودکان: ۳۲-۳۴ g/dL
- برای بزرگسالان: ۳۲-۳۶ g/dL
پیشنهاد مطالعه: چکاپ کودکان
اهمیت آزمایش MCHC در چیست؟
آزمایش MCHC برای بررسی مشکلات مرتبط با هموگلوبین و گلبولهای قرمز خون اهمیت دارد. مقادیر غیرطبیعی این شاخص میتواند به کمخونی، مشکلات مرتبط با تولید هموگلوبین، یا اختلالات مربوط به ساختار گلبولهای قرمز اشاره داشته باشد. درست به همین دلیل است که این از این آزمایش میتوان در چکاپهای مختلفی استفاده کرد.
کاربردهای آزمایش MCHC
آزمایش MCHC میتواند کاربردهای پزشکی، کلینیکی و بالینی مهمی داشته باشد. از جمله مهمترین دلایل تجویز این آزمایش برای بیماران میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
۱. تشخیص و پایش کمخونیها
- کمخونی هیپوکرومیک: کاهش MCHC ممکن است نشاندهنده کمبود آهن یا تالاسمی باشد.
- کمخونی هایپرکرومیک: افزایش MCHC میتواند به اسفروسیتوز ارثی یا بیماریهای دیگر اشاره داشته باشد.
پیشنهاد مطالعه :چکاپ کم خونی
۲. ارزیابی بیماریهای مزمن
در بیماریهای مزمن، تغییرات MCHC ممکن است شاخصی برای پیشرفت بیماری باشد.
۳. تشخیص اختلالات هموگلوبین
مانند تالاسمیها یا بیماری سلول داسیشکل.
مقادیر غیرطبیعی MCHC چطور ارزیابی میشوند؟
اگر مقدار نتیجه این آزمایش بالا یا پایین باشد، میتوان آن را به شکل زیر ارزیابی کرد:
۱. MCHC پایین (هیپوکرومیک)
کاهش MCHC نشاندهنده کاهش غلظت هموگلوبین در گلبولهای قرمز است. این وضعیت معمولاً به مشکلات زیر مرتبط است:
- کمخونی فقر آهن: رایجترین علت MCHC پایین.
- تالاسمی: نوعی اختلال ژنتیکی که تولید هموگلوبین را تحت تأثیر قرار میدهد.
- کمخونی ناشی از بیماریهای مزمن: مانند بیماریهای کلیوی یا التهابی.
- خونریزی مزمن: باعث کاهش آهن بدن میشود.
۲. MCHC بالا (هایپرکرومیک)
افزایش MCHC نشاندهنده افزایش غیرطبیعی غلظت هموگلوبین در گلبولهای قرمز است. این وضعیت کمتر رایج است اما میتواند به مشکلات زیر اشاره داشته باشد:
- اسفروسیتوز ارثی: بیماری ژنتیکی که باعث تغییر شکل و افزایش غلظت هموگلوبین در گلبولهای قرمز میشود.
- کمخونی پرنیشیوز: ناشی از کمبود ویتامین B12 یا فولات.
- کمآبی شدید: میتواند غلظت نسبی هموگلوبین را افزایش دهد.
- اختلالات خودایمنی: در برخی موارد بیماریهای خودایمنی، مقادیر MCHC افزایش مییابد.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ ویژه رماتیسم
روش انجام آزمایش MCHC به چه صورت است؟
برای اندازهگیری MCHC، ابتدا نمونه خون از فرد گرفته میشود. سپس با استفاده از دستگاههای هماتولوژی، غلظت هموگلوبین و درصد هماتوکریت اندازهگیری شده و MCHC محاسبه میشود. برای قبل از انجام این آزمایش، معمولاً نیازی به آمادگی خاص نیست، مگر اینکه پزشک مورد خاصی مانند ناشتا بودن را توصیه کند.
تفاوت MCHC با سایر شاخصهای گلبول قرمز
در باب شاخصهای بررسی میزان گلبولهای قرمز در بدن میتوان به آزمایشهای مختلفی اشاره کرد. از جمله دیگر آزمایشهای موجود در این دسته و تفاوتی که با آزمایش MCHC دارند میتوان نکات زیر را گفت:
- MCH (مقدار متوسط هموگلوبین): MCH نشاندهنده وزن متوسط هموگلوبین در یک گلبول قرمز است. در حالی که MCHC غلظت را نشان میدهد.
- MCV (حجم متوسط گلبول قرمز): MCV حجم کلی گلبول قرمز را نشان میدهد و بیشتر برای تشخیص نوع کمخونی استفاده میشود.
تأثیر عوامل مختلف بر MCHC
عوامل مختلفی میتوانند بر میزان MCHC و نتیجه آن تاثیر داشته باشند که از جمله مهمترین آنها باید به موارد زیر اشاره کرد:
۱. تغذیه
کمبود آهن، ویتامین B12، یا اسیدفولیک میتواند مقدار MCHC را تغییر دهد.
۲. بیماریهای زمینهای
بیماریهایی مانند نارسایی کلیوی، کمکاری تیروئید، و بیماریهای کبدی بر این شاخص تأثیر میگذارند.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ ویژه کبد
۳. داروها
برخی داروها مانند مکملهای آهن، داروهای شیمیدرمانی، یا داروهای ضدالتهاب میتوانند بر سطح MCHC اثر بگذارند.
چه زمانی باید آزمایش MCHC انجام شود؟
پزشک ممکن است در موارد زیر آزمایش MCHC را درخواست کند:
- علائم کمخونی (خستگی، رنگپریدگی، تنگی نفس).
- شک به بیماریهای ژنتیکی مانند تالاسمی.
- بررسی عوارض درمانهای مرتبط با کمخونی.
- پایش اثرات شیمیدرمانی یا پرتودرمانی در بیماران سرطانی.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ ویژه سرطان
راههای بهبود و کنترل مقادیر غیرطبیعی MCHC
هرچند که تشخیص بهترین راهکار درمانی بر عهده پزشک متخصص است، اما بد نیست در این رابطه، نکات زیر را بدانید:
۱. درمان MCHC پایین
مصرف مکملهای آهن، ویتامین B12 یا فولات در صورت تشخیص کمبود.
درمان بیماریهای زمینهای مانند تالاسمی یا التهاب مزمن.
۲. درمان MCHC بالا
درمان کمآبی بدن با مصرف مایعات کافی.
درمان اختلالات ژنتیکی یا بیماریهای خودایمنی.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ کامل
