ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) چیست؟
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک نوع ویروس است که میتواند باعث عفونتهای مختلفی در بدن انسان شود. این ویروس قادر است زگیلهایی را در پوست و غشاهای مخاطی ایجاد کند، به ویژه در مناطقی مانند واژن، دهانه رحم، مقعد، گلو و دهان. HPV یکی از شایعترین عفونتهای مقاربتی در سراسر جهان است و از طریق تماسهای پوستی، بهویژه تماس جنسی، منتقل میشود. در بیشتر موارد، این ویروس هیچ علامتی ندارد و بسیاری از افراد ممکن است حتی از ابتلای خود به آن آگاه نشوند.
مبحث | توضیحات |
---|---|
ویروس HPV چیست؟ | ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک ویروس عفونی است که از طریق تماس پوستی، بهویژه تماس جنسی، منتقل میشود و میتواند زگیلها و ضایعات مختلف در نواحی تناسلی، دهانه رحم، گلو، مقعد و دهان ایجاد کند. |
علائم HPV در زنان |
|
علائم HPV در مردان |
|
سرطانهای ناشی از HPV |
|
انواع HPV پرخطر | HPV 16، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۹، ۴۵، ۵۱، ۵۲، ۵۶، ۵۸، ۵۹، ۶۶، ۶۸ |
آزمایش HPV | آزمایشهای پاپ اسمیر و HPV DNA برای شناسایی ویروس و انواع پرخطر آن انجام میشود. این آزمایشها میتوانند تغییرات پیشسرطانی یا سرطانی را شناسایی کنند. |
درمان HPV |
|
پیشگیری از HPV |
|
واکسن HPV | بهترین زمان برای دریافت واکسن بین ۱۱ تا ۱۲ سالگی است و میتواند از انواع پرخطر HPV که باعث سرطان میشوند، جلوگیری کند. |
آزمایش HPV: چطور انجام میشود و چرا مهم است؟
آزمایش HPV به منظور تشخیص ویروس و شناسایی انواع پرخطر آن که ممکن است منجر به سرطان شوند، انجام میشود. این آزمایش میتواند به صورت آزمایش پاپ اسمیر (Pap smear) یا آزمایش HPV DNA انجام شود. آزمایش پاپ اسمیر معمولاً برای زنان انجام میشود تا تغییرات غیرطبیعی در سلولهای دهانه رحم را شناسایی کند.
آیا آزمایش HPV کافی است؟
آزمایش HPV میتواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت فرد فراهم کند، اما ممکن است بهتنهایی برای تشخیص کامل کافی نباشد. این آزمایش میتواند نشان دهد که فرد مبتلا به HPV است یا خیر، اما برای بررسی وضعیت پیشرفته یا وجود ضایعات سرطانی، نیاز به آزمایشهای بیشتری مانند کولپوسکوپی یا بیوپسی است. بنابراین، آزمایش HPV میتواند گام اول در تشخیص باشد، اما برای اطمینان از سلامت، مراقبتهای بعدی و پیگیریهای لازم ضروری است.
آیا ویروس HPV باعث ایجاد سرطان میشود؟
در این مقاله قصد داریم درباره انواع سرطانهای ناشی از ویروس HPV صحبت کنیم. زگیلهای تناسلی بدخیم یا سرطانی معمولاً توسط انواع پرخطر ویروس HPV به وجود میآیند. در این بخش به بررسی ارتباط این ویروس و انواع بدخیمیهای مرتبط با آن که منجر به ایجاد سرطان میشود، پرداخته خواهد شد. آیا ویروس HPV میتواند موجب بروز سرطان شود؟ در جواب این سوال باید بگوییم بلی، ویروس HPV و سرطان با یکدیگر ارتباط دارند. برخی انواع ویروس پاپیلومای انسانی میتوانند به بروز سرطان منجر شوند. با این حال، ابتلا به این ویروس الزاما به معنای ابتلای قطعی به سرطان نیست.
The types of HPV that can cause genital warts are not the same as the types that can cause cancer.
In general, HPV is thought to be responsible for more than 90% of anal and cervical cancers, about 70% of vaginal and vulvar cancers, and 60% of penile cancers
ویروسهای HPV که باعث زگیل تناسلی میشوند، با ویروسهایی که میتوانند سرطان ایجاد کنند، متفاوت هستند.
به طور کلی، HPV مسئول بیش از ۹۰% از سرطانهای مقعد و دهانه رحم، حدود ۷۰% از سرطانهای واژن و نواحی خارجی دستگاه تناسلی، و ۶۰% از سرطانهای آلت تناسلی است.
انواع سرطانهای ناشی از ویروس HPV
ویروس HPV یک عفونت منتقلشونده جنسی و بسیار شایع است. تقریباً تمامی افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در دورهای از زندگی خود به این ویروس مبتلا میشوند. اغلب اوقات، این ویروس ظرف مدت ۲ سال بهطور طبیعی از بین میرود و سبب بروز مشکلات جدی نمیشود. با این حال، گاهی اوقات میتواند سبب ایجاد بدخیمیها و سرطانهای مختلف شود. برخی از سرطانهای ناشی از HPV به شرح زیر است:
- سرطان مقعد
- سرطان دهانه رحم
- سرطان دهانی حلقی
- سرطان آلت تناسلی مردانه
- سرطان واژن
- سرطان ناحیه فرج
HPV های پرخطر میتوانند انواع مختلفی از سرطان را ایجاد کنند. حدود ۱۴ نوع HPV پرخطر شامل HPV 16، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۹، ۴۵، ۵۱، ۵۲، ۵۶، ۵۸، ۵۹، ۶۶ و ۶۸ وجود دارد که ارتباط زیادی با بروز انواع سرطان دارند.
علائم HPV
علائم HPV در زنان
در زنان، ویروس HPV میتواند منجر به ایجاد زگیل تناسلی و در موارد شدیدتر، سرطان شود. علائم HPV در زنان عبارتند از:
- زگیل تناسلی: این زگیلها معمولاً به صورت زائدههای سفت، برجسته و گوشتی شکل در نواحی تناسلی، مقعد یا دهانه رحم ظاهر میشوند. گاهی اوقات این زگیلها شبیه گلکلم هستند.
- خارش و سوزش: زنان مبتلا به HPV ممکن است احساس خارش، سوزش یا حساسیت در ناحیه تناسلی خود داشته باشند.
- خونریزی: زگیلها ممکن است در نواحی داخلی مانند دهانه رحم ایجاد شوند و در این صورت خونریزی پس از رابطه جنسی یا در زمانهای غیر عادی مشاهده شود.
- انسداد مجاری ادراری: در صورتی که زگیلها در مجاری ادراری ایجاد شوند، ممکن است باعث انسداد و مشکلات در دفع ادرار شوند.
- زگیلهای دهانی یا گلو: اگر HPV از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل شود، ممکن است زگیلهایی در دهان، زبان یا گلو ایجاد شوند.
علائم HPV در مردان
در مردان، HPV معمولاً بدون علامت است، اما در برخی موارد که علائم ظاهر میشوند، عبارتند از:
- زگیلهای تناسلی: شایعترین علامت HPV در مردان، زگیلهای تناسلی هستند که به صورت برآمدگیهای کوچک و نرم در نواحی تناسلی، مقعد یا حتی دهان ایجاد میشوند.
- زگیلهای دیگر نواحی: HPV میتواند در نواحی دیگر بدن نیز زگیل ایجاد کند.
- ضایعات پیشسرطانی: برخی از انواع HPV میتوانند ضایعات پیشسرطانی یا سرطانی در نواحی تناسلی، مقعد یا گلو ایجاد کنند که معمولاً تا مراحل پیشرفتهتر هیچ علامتی ندارند.
آیا HPV درمان دارد؟
در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای HPV وجود ندارد. اما در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن قادر است ویروس را از بدن پاک کند و زگیلها یا ضایعات ناشی از آن بهمرور زمان از بین بروند.
زگیلهای تناسلی و درمان آنها
زگیلهای تناسلی ناشی از HPV معمولاً خودبهخود از بین میروند، بهویژه اگر سیستم ایمنی بدن فرد بهخوبی عمل کند. با این حال، در برخی موارد، این زگیلها ممکن است نیاز به درمانهای پزشکی مانند داروهای موضعی، کرایوتراپی (یخ درمانی) یا جراحی برای حذف زگیلها داشته باشند.
ضایعات پیشسرطانی و سرطانهای ناشی از HPV
اگر HPV باعث ایجاد ضایعات پیشسرطانی یا سرطان شود، درمانهای تخصصیتری مانند جراحی، پرتودرمانی یا شیمیدرمانی برای حذف سلولهای سرطانی استفاده میشوند. تشخیص زودهنگام و درمان بهموقع از اهمیت بالایی برخوردار است.
با تقویت سیستم ایمنی بدن آیا زگیلها خودبخود از بین میروند؟
بله، تقویت سیستم ایمنی بدن میتواند به بدن کمک کند تا با ویروس HPV مقابله کرده و زگیلها را بهمرور زمان خودبخود از بین ببرد. با این حال، مدت زمان لازم برای از بین رفتن زگیلها در افراد مختلف متفاوت است و در برخی موارد ممکن است نیاز به درمانهای پزشکی باشد.
آیا ویروس HPV تا آخر عمر در بدن میماند؟
ویروس HPV معمولاً در ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد طی ۲ سال از بدن پاک میشود. اما در ۱۰ تا ۲۰ درصد افراد، این ویروس ممکن است برای سالها یا حتی تمام عمر باقی بماند و به صورت نهفته بدون علامت باقی بماند. این عفونت مزمن میتواند در صورت عدم درمان مناسب به مشکلات جدی مانند زگیل تناسلی یا سرطان منجر شود. بنابراین، در حالی که بیشتر افراد از شر HPV خلاص میشوند، برخی نیاز به نظارت پزشکی دارند.
پیشگیری از HPV
۱. واکسن HPV
یکی از مؤثرترین روشهای پیشگیری از HPV، دریافت واکسن HPV است. واکسن Gardasil 9 بهطور ویژه برای محافظت در برابر انواع پرخطر HPV که میتوانند باعث سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن و گلو شوند، طراحی شده است. این واکسن همچنین از بروز زگیلهای تناسلی جلوگیری میکند. سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) توصیه میکند که نوجوانان بین ۱۱ تا ۱۲ سال واکسن HPV را دریافت کنند. این واکسن برای افراد از سنین ۹ تا ۴۵ سال نیز قابل استفاده است.
واکسن HPV برای چه سنی است؟
بر اساس توصیه سازمان کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC)، بهترین زمان برای تزریق واکسن HPV به نوجوانان، بین ۱۱ تا ۱۲ سالگی است. این واکسن در این سنین به صورت دو دوز و با فاصله شش ماه تزریق میشود. نوجوانان زیر ۱۱ سال و همچنین افرادی که بیشتر از ۱۲ سال دارند، میتوانند طبق همان برنامه واکسن HPV را در دو دوز دریافت کنند.
۲. پرهیز از روابط جنسی پرخطر
برای جلوگیری از انتقال HPV، بهترین روش پرهیز از روابط جنسی پرخطر است. این شامل رابطه جنسی بدون محافظت یا با شرکای متعدد است. استفاده از کاندوم در تمامی انواع روابط (واژینال، مقعدی و دهانی) و محدود کردن تعداد شرکای جنسی میتواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد. همچنین، پرهیز از رابطه جنسی در صورت عدم آمادگی یا در شرایطی که رابطه متعهدانه نیست، مفید است.
انتقال HPV از طریق بزاق
ویروس HPV از طریق مایعات بدن مانند مایع منی یا بزاق منتقل نمیشود. بلکه این ویروس از طریق تماس پوست به پوست و عمدتاً از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل میشود. HPV میتواند از طریق غشای مخاطی در نواحی مختلف بدن مانند دهان، مقعد و اندام تناسلی وارد بدن شود.
آیا تست پاپ اسمیر HPV را نشان میدهد و قابل تشخیص است؟
خیر، آزمایش پاپ اسمیر یک آزمایش سلولی است که برای شناسایی تغییرات در سلولهای دهانه رحم انجام میشود، اما بهطور مستقیم برای تشخیص ویروس HPV نیست. این آزمایش میتواند تغییرات غیرطبیعی سلولی که ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شوند را شناسایی کند. در صورت وجود این تغییرات، پزشک میتواند احتمال ابتلا به HPV را بررسی کند و اقدامات پیشگیرانه یا درمانی لازم را انجام دهد. برای انجام این آزمایش نیازی به نمونهبرداری جداگانه نیست و با همان نمونه از پاپ اسمیر، میتوان وجود HPV را بررسی کرد.
آیا زگیل تناسلی از مادر به جنین منتقل میشود؟
بله، امکان انتقال زگیل تناسلی ناشی از ویروس HPV از مادر به نوزاد در حین زایمان طبیعی وجود دارد، به ویژه زمانی که زگیلها در کانال زایمان یا نواحی تناسلی مادر باشند. این انتقال نادر است، اما ممکن است رخ دهد. اگر زن باردار دچار زگیل تناسلی باشد، باید با پزشک خود مشورت کند تا خطرات احتمالی و روشهای کاهش ریسک انتقال ویروس بررسی شود. واکسن HPV و سایر اقدامات پیشگیرانه میتوانند در کاهش این خطرات مفید باشند.
پیشنهاد می کنم مطلب چکاپ کامل را هم مشاهده کنید.