Hb در آزمایش خون چیست؟
هموگلوبین (Hb) پروتئینی است که در گلبولهای قرمز خون وجود دارد و وظیفه اصلی آن حمل اکسیژن از ریهها به سایر بافتهای بدن و انتقال دیاکسید کربن از بافتها به ریهها برای دفع است. سطح هموگلوبین در آزمایش خون اطلاعاتی مهم در مورد سلامت کلی بدن و وضعیت خونی فرد ارائه میدهد. مقدار طبیعی هموگلوبین بر اساس جنسیت و سن متفاوت است.
| موضوع | شرح |
|---|---|
| Hb در آزمایش خون چیست؟ | هموگلوبین پروتئینی در گلبولهای قرمز خون است که اکسیژن را از ریهها به بافتهای بدن منتقل و دیاکسید کربن را به ریهها بازمیگرداند. این آزمایش سطح هموگلوبین را بررسی کرده و اطلاعاتی درباره سلامت کلی بدن ارائه میدهد. |
| دلایل تجویز آزمایش |
|
| بالا بودن هموگلوبین | دلایل: زندگی در ارتفاعات، بیماریهای ریوی یا قلبی، پلیسیتمی ورا، سیگار کشیدن عوارض: لختههای خونی، سکته قلبی یا مغزی، فشار خون بالا |
| پایین بودن هموگلوبین | دلایل: کمبود آهن، ویتامین B12 و فولات، بیماریهای مزمن، خونریزیهای مکرر عوارض: خستگی، ضعف، تنگی نفس، مشکلات قلبی، خطر نارسایی قلبی |
| علائم کمبود هموگلوبین | خستگی، ضعف، تنگی نفس، سرگیجه، کاهش تمرکز و حافظه |
| سطح نرمال هموگلوبین | به سن، جنسیت، وزن و تجهیزات آزمایشگاهی بستگی دارد. مقدار بالا با علامت H و مقدار پایین با علامت L مشخص میشود. |
| راههای افزایش هموگلوبین | مصرف غذاهای غنی از آهن (مانند گوشت قرمز، اسفناج، عدس)، ویتامین C (برای جذب بهتر آهن)، ویتامین B12 و فولات؛ در موارد شدید، مکملهای آهن یا درمانهای دارویی تجویز میشود. |
این آزمایش ممکن است در موارد زیر برای بیمار تجویز شود:
- اگر یکی از نزدیکان شما به اختلالات خونی مبتلا باشد؛
- اگر دچار عفونت شده باشید؛
- اگر در رژیم غذایی خون به اندازه کافی آهن، فولات یا همان ویتامین ب ۹ و یا ویتامین ب ۱۲ دریافت نمیکنید؛
- اگر به تازگی جراحی کردهاید، تصادف کردهاید یا خون زیادی از دست دادهاید؛
- اگر به بیماریهای خاصی مبتلا هستید که در سطح هموگلوبین تاثیر میگذارد.
A hemoglobin test is a blood test. It measures the amount of a protein in red blood cells called hemoglobin. Hemoglobin carries oxygen to the body’s organs and tissues when you breathe in. Then it carries the waste gas carbon dioxide back to the lungs to be breathed out.
ترجمه فارسی
آزمایش هموگلبین میزان پروتئینی به نام هموگلوبین را که در گلبولهای قرمز خون وجود دارد، اندازهگیری میکند. هموگلوبین اکسیژن را هنگام تنفس به ارگانها و بافتهای بدن منتقل میکند و سپس گاز زائد دیاکسید کربن را به ریهها برمیگرداند تا از بدن خارج شود.
بالا بودن هموگلوبین در آزمایش خون
سطح بالای هموگلوبین میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- زندگی در ارتفاعات بالا: در ارتفاعات، سطح اکسیژن هوا پایینتر است و بدن برای جبران این کاهش، تولید هموگلوبین را افزایش میدهد تا اکسیژن بیشتری به بافتها برساند.
- بیماریهای ریوی یا قلبی: برخی بیماریها که باعث کاهش اکسیژن در بدن میشوند، میتوانند سطح هموگلوبین را بالا ببرند. در این شرایط، بدن با افزایش تولید هموگلوبین سعی میکند نیازهای اکسیژنرسانی را برآورده کند.
- پلیسیتمی ورا: یک اختلال نادر مغز استخوان است که منجر به تولید غیرطبیعی گلبولهای قرمز میشود. این افزایش میتواند منجر به بالا رفتن سطح هموگلوبین شود و خطر ایجاد لخته خون را افزایش دهد.
- سیگار کشیدن: افرادی که به طور مداوم سیگار میکشند ممکن است سطح هموگلوبین بالاتری داشته باشند، زیرا بدن آنها سعی دارد با افزایش هموگلوبین، کمبود اکسیژن ناشی از دود سیگار را جبران کند.
عوارض بالا بودن هموگلوبین
سطح هموگلوبین بیش از حد میتواند خطراتی مانند ایجاد لختههای خونی، سکته قلبی و مغزی، و فشار خون بالا را افزایش دهد. بهخصوص در موارد پلیسیتمی ورا، احتمال بروز عوارض جدی وجود دارد که نیاز به درمان و مدیریت دقیق دارد.
پایین بودن هموگلوبین در آزمایش خون
سطح پایین هموگلوبین معمولاً نشانه کمخونی است که میتواند به دلایل زیر رخ دهد:
- کمبود آهن: شایعترین علت کمخونی، کمبود آهن است. آهن مادهای ضروری برای تولید هموگلوبین است و کمبود آن باعث کاهش هموگلوبین و گلبولهای قرمز میشود.
- کمبود ویتامین B12 و فولات: این ویتامینها نیز برای تولید گلبولهای قرمز ضروری هستند. کمبود آنها میتواند منجر به کمخونی ماکروسیتیک (کمخونی با گلبولهای قرمز بزرگتر از حد طبیعی) شود.
- بیماریهای مزمن: بیماریهایی مانند نارسایی کلیه، سرطانها و عفونتهای مزمن میتوانند تولید هموگلوبین را تحت تأثیر قرار دهند و باعث کمخونی شوند.
- خونریزیهای مکرر: خونریزیهای داخلی یا خارجی مانند قاعدگیهای سنگین میتواند سطح هموگلوبین را کاهش دهد.
پیشنهاد مطالعه: چکاپ کم خونی
خطرات پایین بودن هموگلوبین
کمبود هموگلوبین میتواند باعث خستگی شدید، ضعف، تنگی نفس، سرگیجه و مشکلات قلبی شود. اگر سطح هموگلوبین بسیار پایین باشد، ممکن است بدن به میزان کافی اکسیژن دریافت نکند و خطراتی مانند مشکلات قلبی و کبدی، و حتی نارسایی قلبی در موارد شدید به وجود آید.
کمبود هموگلوبین در بدن
کمبود هموگلوبین، یا آنمی، به معنای کاهش سطح هموگلوبین در خون است و میتواند به علائم زیر منجر شود:
- خستگی و ضعف: به دلیل کاهش اکسیژنرسانی به بافتها.
- تنگی نفس: به دلیل تلاش بدن برای تأمین اکسیژن بیشتر.
- سرگیجه: به دلیل کاهش اکسیژنرسانی به مغز.
- کاهش تمرکز و حافظه: به دلیل کمبود اکسیژن در مغز.
پیشنهاد می کنم مطلب مربوط به چکاپ خستگی را هم مطالعه کنید.
سطح نرمال هموگلوبین در بدن
عوامل متعددی میتواند بر میزان نرمال این آزمایش تاثیرگذار باشد. از جمله مهمترین آنها میتوانیم به سن، جنسیت و حتی وزن افراد اشاره کنیم. همچنین باید توجه داشته باشید که در هر آزمایشگاه، بسته به تجیهیزات و کیتهایی که استفاده میکنند نیز مقدار نرمال این آزمایش ممکن است متفاوت باشد. بد نیست در نسخه خوانی به این موضوع توجه داشته باشید که اگر مقدار هموگلوبین بالا باشد، علامت H در کنار جواب آزمایش ذکر شده و اگر پایین باشد، علامت L ذکر خواند شد.
راههای افزایش هموگلوبین
برای افزایش سطح هموگلوبین، توصیههایی مانند مصرف مواد غذایی غنی از آهن (مانند گوشت قرمز، اسفناج و عدس)، ویتامین C (که جذب آهن را بهبود میبخشد)، و ویتامین B12 و فولات مفید هستند. در موارد شدید، ممکن است پزشک مکمل آهن یا درمانهای دارویی دیگر را تجویز کند.
پیشنهاد می کنم از بخش چکاپ کامل دیدن کنید.
