ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) چیست؟

ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یک نوع ویروس است که می‌تواند باعث عفونت‌های مختلفی در بدن انسان شود. این ویروس قادر است زگیل‌هایی را در پوست و غشاهای مخاطی ایجاد کند، به ویژه در مناطقی مانند واژن، دهانه رحم، مقعد، گلو و دهان. HPV یکی از شایع‌ترین عفونت‌های مقاربتی در سراسر جهان است و از طریق تماس‌های پوستی، به‌ویژه تماس جنسی، منتقل می‌شود. در بیشتر موارد، این ویروس هیچ علامتی ندارد و بسیاری از افراد ممکن است حتی از ابتلای خود به آن آگاه نشوند.

آزمایش HPV: چطور انجام می‌شود و چرا مهم است؟

آزمایش HPV به منظور تشخیص ویروس و شناسایی انواع پرخطر آن که ممکن است منجر به سرطان شوند، انجام می‌شود. این آزمایش می‌تواند به صورت آزمایش پاپ اسمیر (Pap smear) یا آزمایش HPV DNA انجام شود. آزمایش پاپ اسمیر معمولاً برای زنان انجام می‌شود تا تغییرات غیرطبیعی در سلول‌های دهانه رحم را شناسایی کند.

آیا آزمایش HPV کافی است؟

آزمایش HPV می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره وضعیت فرد فراهم کند، اما ممکن است به‌تنهایی برای تشخیص کامل کافی نباشد. این آزمایش می‌تواند نشان دهد که فرد مبتلا به HPV است یا خیر، اما برای بررسی وضعیت پیشرفته یا وجود ضایعات سرطانی، نیاز به آزمایش‌های بیشتری مانند کولپوسکوپی یا بیوپسی است. بنابراین، آزمایش HPV می‌تواند گام اول در تشخیص باشد، اما برای اطمینان از سلامت، مراقبت‌های بعدی و پیگیری‌های لازم ضروری است.

پیشنهاد مطالعه: آزمایش hiv (ایدز)

آمادگی قبل از انجام آزمایش HPV

آزمایش HPV معمولاً همراه با تست پاپ اسمیر انجام می‌شود. برای دقت بیشتر، رعایت نکات زیر قبل از نمونه‌گیری ضروری است:

• از دو روز قبل از رابطه جنسی خودداری کنید.
• آزمایش را در دوران قاعدگی انجام ندهید.
• دو روز قبل از نمونه‌گیری از مصرف کرم‌ها، ژل‌ها یا داروهای واژینال خودداری نمایید.

توجه: تا دو روز پیش از نمونه‌گیری نباید رابطه جنسی داشته باشید یا از مواد بهداشتی مثل ژل و کرم استفاده کنید.

انواع آزمایش HPV

آزمایش HPV برای شناسایی ویروس در ناحیه تناسلی انجام می‌شود. روش‌های معمول شامل:

1. پاپ اسمیر: بررسی تغییرات سلولی دهانه رحم برای تشخیص HPV.
2. آزمایش‌های مولکولی: با دقت و سرعت بالا، نوع HPV (کم‌خطر یا پرخطر) را شناسایی می‌کند و مشخص می‌شود که فرد ناقل هست یا نه.

تفسیر جواب آزمایش HPV

نتیجه آزمایش می‌تواند مثبت یا منفی باشد:

• جواب مثبت: نشان‌دهنده وجود ویروس در بدن است، اما لزوماً به معنی سرطان نیست. در بسیاری از موارد سیستم ایمنی بدن خود به‌تنهایی ویروس را پاکسازی می‌کند.
  پزشک ممکن است اقدامات زیر را پیشنهاد کند:
  • تکرار آزمایش HPV یا پاپ اسمیر
  • انجام کولپوسکوپی (بررسی دقیق‌تر سلول‌های دهانه رحم)
  • نمونه‌برداری (بیوپسی) از دهانه رحم
• جواب منفی: نشانه‌ای از عدم وجود ویروس در بدن است. در این صورت پزشک زمان مناسب برای آزمایش غربالگری بعدی را تعیین خواهد کرد.

آیا ویروس HPV باعث ایجاد سرطان می‌شود؟

در این مقاله قصد داریم درباره انواع سرطان‌های ناشی از ویروس HPV صحبت کنیم. زگیل‌های تناسلی بدخیم یا سرطانی معمولاً توسط انواع پرخطر ویروس HPV به وجود می‌آیند. در این بخش به بررسی ارتباط این ویروس و انواع بدخیمی‌های مرتبط با آن که منجر به ایجاد سرطان می‌شود، پرداخته خواهد شد. آیا ویروس HPV می‌تواند موجب بروز سرطان شود؟ در جواب این سوال باید بگوییم بلی، ویروس HPV و سرطان با یکدیگر ارتباط دارند. برخی انواع ویروس پاپیلومای انسانی می‌توانند به بروز سرطان منجر شوند. با این حال، ابتلا به این ویروس الزاما به معنای ابتلای قطعی به سرطان نیست.

 The types of HPV that can cause genital warts are not the same as the types that can cause cancer.

In general, HPV is thought to be responsible for more than 90% of anal and cervical cancers, about 70% of vaginal and vulvar cancers, and 60% of penile cancers

ویروس‌های HPV که باعث زگیل تناسلی می‌شوند، با ویروس‌هایی که می‌توانند سرطان ایجاد کنند، متفاوت هستند.

به طور کلی، HPV مسئول بیش از ۹۰% از سرطان‌های مقعد و دهانه رحم، حدود ۷۰% از سرطان‌های واژن و نواحی خارجی دستگاه تناسلی، و ۶۰% از سرطان‌های آلت تناسلی است.

منبع

انواع سرطان‌های ناشی از ویروس HPV

ویروس HPV یک عفونت منتقل‌شونده جنسی و بسیار شایع است. تقریباً تمامی افرادی که از نظر جنسی فعال هستند در دوره‌ای از زندگی خود به این ویروس مبتلا می‌شوند. اغلب اوقات، این ویروس ظرف مدت ۲ سال به‌طور طبیعی از بین می‌رود و سبب بروز مشکلات جدی نمی‌شود. با این حال، گاهی اوقات می‌تواند سبب ایجاد بدخیمی‌ها و سرطان‌های مختلف شود. برخی از سرطان‌های ناشی از HPV به شرح زیر است:

• سرطان مقعد
• سرطان دهانه رحم
• سرطان دهانی حلقی
• سرطان آلت تناسلی مردانه
• سرطان واژن
• سرطان ناحیه فرج

HPV های پرخطر می‌توانند انواع مختلفی از سرطان را ایجاد کنند. حدود ۱۴ نوع HPV پرخطر شامل HPV 16، ۱۸، ۳۱، ۳۳، ۳۵، ۳۹، ۴۵، ۵۱، ۵۲، ۵۶، ۵۸، ۵۹، ۶۶ و ۶۸ وجود دارد که ارتباط زیادی با بروز انواع سرطان دارند.

علائم HPV

علائم HPV در زنان

در زنان، ویروس HPV می‌تواند منجر به ایجاد زگیل تناسلی و در موارد شدیدتر، سرطان شود. علائم HPV در زنان عبارتند از:

• زگیل تناسلی: این زگیل‌ها معمولاً به صورت زائده‌های سفت، برجسته و گوشتی شکل در نواحی تناسلی، مقعد یا دهانه رحم ظاهر می‌شوند. گاهی اوقات این زگیل‌ها شبیه گل‌کلم هستند.
• خارش و سوزش: زنان مبتلا به HPV ممکن است احساس خارش، سوزش یا حساسیت در ناحیه تناسلی خود داشته باشند.
• خونریزی: زگیل‌ها ممکن است در نواحی داخلی مانند دهانه رحم ایجاد شوند و در این صورت خونریزی پس از رابطه جنسی یا در زمان‌های غیر عادی مشاهده شود.
• انسداد مجاری ادراری: در صورتی که زگیل‌ها در مجاری ادراری ایجاد شوند، ممکن است باعث انسداد و مشکلات در دفع ادرار شوند.
• زگیل‌های دهانی یا گلو: اگر HPV از طریق رابطه جنسی دهانی منتقل شود، ممکن است زگیل‌هایی در دهان، زبان یا گلو ایجاد شوند.

علائم HPV در مردان

در مردان، HPV معمولاً بدون علامت است، اما در برخی موارد که علائم ظاهر می‌شوند، عبارتند از:

• زگیل‌های تناسلی: شایع‌ترین علامت HPV در مردان، زگیل‌های تناسلی هستند که به صورت برآمدگی‌های کوچک و نرم در نواحی تناسلی، مقعد یا حتی دهان ایجاد می‌شوند.
• زگیل‌های دیگر نواحی: HPV می‌تواند در نواحی دیگر بدن نیز زگیل ایجاد کند.
• ضایعات پیش‌سرطانی: برخی از انواع HPV می‌توانند ضایعات پیش‌سرطانی یا سرطانی در نواحی تناسلی، مقعد یا گلو ایجاد کنند که معمولاً تا مراحل پیشرفته‌تر هیچ علامتی ندارند.

آیا مردان هم به HPV مبتلا می‌شوند؟

بله، مردان نیز می‌توانند به ویروس HPV آلوده شوند و آن را به دیگران منتقل کنند. زگیل تناسلی در مردان ممکن است روی آلت، کیسه بیضه یا اطراف مقعد ظاهر شود. در برخی موارد شدیدتر، ویروس می‌تواند باعث سرطان‌های ناحیه دهان، گلو، آلت تناسلی یا مقعد شود.

نواحی نمونه‌گیری HPV در مردان

بسته به محل زائده‌ها، نمونه‌گیری ممکن است از نواحی مختلف انجام شود:

• سطح آلت تناسلی
• ناحیه ختنه‌گاه
• پوست اطراف سر آلت
• کیسه بیضه
• پوست اطراف مقعد
• کانال مقعد
• ترشحات مجرای ادرار
• مایع منی
• ادرار

در مناطق پوستی، با تراشیدن لایه سطحی پوست نمونه در مایع مخصوص قرار داده می‌شود. برای بررسی ترشحات مجرای ادرار نیز از سواب یا برس استفاده می‌شود.

آیا HPV درمان دارد؟

در حال حاضر هیچ درمان قطعی برای HPV وجود ندارد. اما در بیشتر موارد، سیستم ایمنی بدن قادر است ویروس را از بدن پاک کند و زگیل‌ها یا ضایعات ناشی از آن به‌مرور زمان از بین بروند.

زگیل‌های تناسلی و درمان آن‌ها

زگیل‌های تناسلی ناشی از HPV معمولاً خودبه‌خود از بین می‌روند، به‌ویژه اگر سیستم ایمنی بدن فرد به‌خوبی عمل کند. با این حال، در برخی موارد، این زگیل‌ها ممکن است نیاز به درمان‌های پزشکی مانند داروهای موضعی، کرایوتراپی (یخ درمانی) یا جراحی برای حذف زگیل‌ها داشته باشند.

ضایعات پیش‌سرطانی و سرطان‌های ناشی از HPV

اگر HPV باعث ایجاد ضایعات پیش‌سرطانی یا سرطان شود، درمان‌های تخصصی‌تری مانند جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌درمانی برای حذف سلول‌های سرطانی استفاده می‌شوند. تشخیص زودهنگام و درمان به‌موقع از اهمیت بالایی برخوردار است.

با تقویت سیستم ایمنی بدن آیا زگیل‌ها خودبخود از بین می‌روند؟

بله، تقویت سیستم ایمنی بدن می‌تواند به بدن کمک کند تا با ویروس HPV مقابله کرده و زگیل‌ها را به‌مرور زمان خودبخود از بین ببرد. با این حال، مدت زمان لازم برای از بین رفتن زگیل‌ها در افراد مختلف متفاوت است و در برخی موارد ممکن است نیاز به درمان‌های پزشکی باشد.

آیا ویروس HPV تا آخر عمر در بدن می‌ماند؟

ویروس HPV معمولاً در ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد طی ۲ سال از بدن پاک می‌شود. اما در ۱۰ تا ۲۰ درصد افراد، این ویروس ممکن است برای سال‌ها یا حتی تمام عمر باقی بماند و به صورت نهفته بدون علامت باقی بماند. این عفونت مزمن می‌تواند در صورت عدم درمان مناسب به مشکلات جدی مانند زگیل تناسلی یا سرطان منجر شود. بنابراین، در حالی که بیشتر افراد از شر HPV خلاص می‌شوند، برخی نیاز به نظارت پزشکی دارند.

پیشگیری از HPV

۱. واکسن HPV

یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از HPV، دریافت واکسن HPV است. واکسن Gardasil 9 به‌طور ویژه برای محافظت در برابر انواع پرخطر HPV که می‌توانند باعث سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن و گلو شوند، طراحی شده است. این واکسن همچنین از بروز زگیل‌های تناسلی جلوگیری می‌کند. سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC) توصیه می‌کند که نوجوانان بین ۱۱ تا ۱۲ سال واکسن HPV را دریافت کنند. این واکسن برای افراد از سنین ۹ تا ۴۵ سال نیز قابل استفاده است.

واکسن HPV برای چه سنی است؟

بر اساس توصیه سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌های آمریکا (CDC)، بهترین زمان برای تزریق واکسن HPV به نوجوانان، بین ۱۱ تا ۱۲ سالگی است. این واکسن در این سنین به صورت دو دوز و با فاصله شش ماه تزریق می‌شود. نوجوانان زیر ۱۱ سال و همچنین افرادی که بیشتر از ۱۲ سال دارند، می‌توانند طبق همان برنامه واکسن HPV را در دو دوز دریافت کنند.

۲. پرهیز از روابط جنسی پرخطر

برای جلوگیری از انتقال HPV، بهترین روش پرهیز از روابط جنسی پرخطر است. این شامل رابطه جنسی بدون محافظت یا با شرکای متعدد است. استفاده از کاندوم در تمامی انواع روابط (واژینال، مقعدی و دهانی) و محدود کردن تعداد شرکای جنسی می‌تواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد. همچنین، پرهیز از رابطه جنسی در صورت عدم آمادگی یا در شرایطی که رابطه متعهدانه نیست، مفید است.

آیا با یک‌بار رابطه جنسی هم به HPV مبتلا می‌شویم؟

بسیاری از افراد تصور می‌کنند ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا همان زگیل تناسلی، تنها در روابط جنسی متعدد منتقل می‌شود. اما باید بدانیدکه  که حتی یک‌بار رابطه جنسی محافظت‌نشده نیز می‌تواند منجر به ابتلا به این ویروس شود.

انتقال HPV از طریق بزاق

ویروس HPV از طریق مایعات بدن مانند مایع منی یا بزاق منتقل نمی‌شود. بلکه این ویروس از طریق تماس پوست به پوست و عمدتاً از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل می‌شود. HPV می‌تواند از طریق غشای مخاطی در نواحی مختلف بدن مانند دهان، مقعد و اندام تناسلی وارد بدن شود.

آیا تست پاپ اسمیر HPV را نشان می‌دهد و قابل تشخیص است؟

خیر، آزمایش پاپ اسمیر یک آزمایش سلولی است که برای شناسایی تغییرات در سلول‌های دهانه رحم انجام می‌شود، اما به‌طور مستقیم برای تشخیص ویروس HPV نیست. این آزمایش می‌تواند تغییرات غیرطبیعی سلولی که ممکن است به سرطان دهانه رحم منجر شوند را شناسایی کند. در صورت وجود این تغییرات، پزشک می‌تواند احتمال ابتلا به HPV را بررسی کند و اقدامات پیشگیرانه یا درمانی لازم را انجام دهد. برای انجام این آزمایش نیازی به نمونه‌برداری جداگانه نیست و با همان نمونه از پاپ اسمیر، می‌توان وجود HPV را بررسی کرد.

آیا زگیل تناسلی از مادر به جنین منتقل می‌شود؟

بله، امکان انتقال زگیل تناسلی ناشی از ویروس HPV از مادر به نوزاد در حین زایمان طبیعی وجود دارد، به ویژه زمانی که زگیل‌ها در کانال زایمان یا نواحی تناسلی مادر باشند. این انتقال نادر است، اما ممکن است رخ دهد. اگر زن باردار دچار زگیل تناسلی باشد، باید با پزشک خود مشورت کند تا خطرات احتمالی و روش‌های کاهش ریسک انتقال ویروس بررسی شود. واکسن HPV و سایر اقدامات پیشگیرانه می‌توانند در کاهش این خطرات مفید باشند.

پیشنهاد می کنم مطلب چکاپ کامل را هم مشاهده کنید.